Het internationale leiderschapsprogramma Diversity geeft executives context bij grote en brisante vraagstukken van dit moment, zoals diversiteit, migratie, religieuze en culturele identiteitspolitiek en beeldvorming (‘Oost – West’). Het programma, dat plaatsvindt in Amman, Tunis en Istanbul is tevens een indrukwekkende kennismaking met ‘hoofd en hart’ van het ‘Midden-Oosten’ – bakermat van onze cultuur.
Wijze denkers uit jodendom, christendom en islam, uit politiek en cultuur stimuleren op unieke, indrukwekkende plaatsen tot vrijmoedige reflecties op vertrouwde opvattingen en meningen – ter verrijking en verdieping van het leiderschap. Omdat het programma ruimte geeft aan ongemakkelijke ontmoetingen en aan ‘schurende’ gesprekken, wordt van de deelnemers heel wat gevraagd. Zoals reflectievermogen en zelfbeheersing. En discipline de eigen mening op te schorten en oog en oor te hebben voor de ‘ander’. Comenius’ Diversity in leadership course verdiept kennis tot wijsheid en stimuleert executives tot echt verbindend leiderschap. Bewust van wat mensen ten diepste raakt en beweegt en met oog voor nuance bij de begrippen diversiteit, identiteit en loyaliteit.
Het leiderschapsprogramma Diversity vindt plaats in het Midden-Oosten (Amman), in Noord-Afrika/Maghreb (Tunis) en op het snijvlak van Azië en Europa: Istanbul. De start ervan is in Nederland. Tezamen vormen de steden Amman, Tunis en Istanbul een driehoek die een groot deel omspant van de wereld waarin jodendom, christendom en islam ontstonden en tot bloei kwamen. Grieken, Romeinen, Byzantijnen en Ottomanen drukten op dit deel van de mediterrane wereld hun politieke en culturele stempel; veel later, in de 20e eeuw trokken koloniale grootmachten als Engeland en Frankrijk en de Verenigde Naties er lijnen in het zand en creëerden er staten en naties (cf James Barr, A line in the Sand: Britain, France and the struggle that shaped the Middle East).
Vanuit de invalshoeken diversiteit, identiteit en loyaliteit biedt deze regio voor leiderschaps – ontwikkeling een unieke leercontext. Historisch gezien komt hier immers veel samen, van geloofswortels tot kolonisatie en dekolonisatie. Van overheersing, uitbuiting en plundering tot diepe emoties en uitzonderlijke vormen van solidariteit – met Israël, met Palestina. Nergens anders bepaalt het verleden zó sterk de actualiteit als juist hier.
De tijd dat Midden-Oosten en Maghreb fysiek en mentaal ver weg waren, gescheiden door Middellandse Zee en Bosporus, is volstrekt voorbij. In sterke mate bepalen politieke, culturele en religieuze ontwikkelingen in het Midden-Oosten, Noord-Afrika en Turkije ook ónze agenda. Als gevolg van politieke en economische migratie manifesteren de culturen van deze gebieden zich steeds nadrukkelijker in Europa. Het zijn processen die vergaande invloed uitoefenen op de identiteiten van Europa en de Europeanen, op hun loyaliteiten en op hun politiek handelen. Omgekeerd is dat eveneens zo: de migratie naar Europa vanuit het Midden-Oosten, Turkije en Noord-Afrika heeft vergaande gevolgen voor deze landen, in economisch, cultureel en politiek opzicht. Zo raken Europa, Midden-Oosten en Noord-Afrika toenemend verknoopt.
In dit proces van acculturatie en toenadering gaat Europa steeds meer lijken op het Midden-Oosten, op Noord-Afrika en op Turkije – en omgekeerd is hetzelfde waarneembaar. In dit proces staan de begrippen diversiteit en identiteit centraal. Fluïde loyaliteiten, gevoelens van ontheemding, polarisatie en een ‘clash of cultures’ kunnen er de gevolgen van zijn. Op internationaal niveau, binnenlands, in de eigen organisatie en zelfs in de eigen persoonlijkheid.
Hier ligt de uitdaging voor beleidsmakers, bestuurders en ondernemers: wat staat mij hier te doen? Wat is hier wijsheid? Deze vragen zullen beslist raken aan de persoonlijke identiteit en loyaliteit. En deze ‘soul searching’ is nadrukkelijk beoogd: wat zijn míjn wortels in deze dynamische wereld?
Persoonlijk en op maat; exclusief bestemd voor Comenianen
Comenius nodigt uit tot reflectie op het eigen leiderschap. Op het actualiseren ervan en op het verbreden van het repertoire aan 'modi' vereist voor leiderschap en visie in verantwoordelijke posities. Comenius kiest daarbij voor een methode 'van binnenuit', wil ráken en wil u anders naar de wereld laten kijken. Dit proces krijgt onder leiding van ervaren moderatoren gestalte in de leergangen en de courses die Comenius organiseert in binnen- en buitenland, tijdens plenaire reflecties en dialogen. Steeds vaker hoort Comenius, in persoonlijke gesprekken met (aanstaande) deelnemers aan de leergangen, dat er ook behoefte is aan aanvullende begeleiding op individueel niveau. Aan deze wens komt Comenius tegemoet met zijn ‘Mentoraat’.
In co-creatie ontwikkelt Comenius uiteenlopende maatwerkprogramma’s die zijn toegesneden op de specifieke wensen en verwachtingen van de opdrachtgever en gestoeld zijn op de Comenius leerfilosofie. Dit kan variëren van een enkele module tot leiderschapstrajecten van enkele jaren.
Zo heeft Comenius ruime ervaring opgebouwd in de ontwikkeling van incompany programma’s, in het bijzonder voor de bestuurlijke top van bedrijven en instellingen uit de publieke en private sector. Het collectief aanscherpen van strategisch integraal denken en het uitdiepen van persoonlijk leiderschap van bestuur en directie staan daarbij centraal. Ook voor Comenius alumnigroepen die na een open leergang het contact en de gezamenlijke reis willen voortzetten ontwikkelt Comenius veelvuldig aanvullende maatwerkmodules.